Rozmowy w kuluarach w Puławach

W marcu 2024 r. uczestniczyłem w 61. Naukowej Konferencji Pszczelarskiej organizowanej przez Zakład Pszczelnictwa w Puławach. Tradycyjnie zrobiłem kolejną audycję z cyklu rozmów w kuluarach. Wcześniej, kiedy konferencja przez 2 lata odbywała się zdalnie, dwa razy rozmawialiśmy na temat konferencji z jej organizatorem. Dajcie znać czy wyszło fajnie w komentarzach na stronie.

00:02 Jerzy Demetraki-Paleolog

Pytam jednego z koordynatorów Jerzego Demetraki-Paleologa o moderowanie pierwszego panelu konferencji w Puławach. Mój gość odpowiada, że zauważył wiele nowych twarzy i interesujące pomysły badaczy spoza tradycyjnych pszczelarskich dziedzin np. takich które stosują narzędzia sztucznej inteligencji do pszczelarstwa. To zwiększa interdyscyplinarność, co jest ważne, ponieważ problemy, z którymi borykają się pszczoły, są złożone. Mimo pozostających wyzwań, takich jak sytuacja geopolityczna, pszczoły przetrwały ponad 100 milionów lat ewolucji, dlatego profesor pozostaje optymistą co do ich długoterminowych perspektyw adaptacji. Edukacja pszczelarzy nadal się poprawia dzięki konferencjom i dzięki podkastom takim jak ten, które to przekazują nowe wyniki badań w przystępny sposób.

09:31 Stanisław Różyński

Drugim gościem Rozmów w Kuluarach w Puławach był pszczelarz senior Stanisław Różyński, który pierwszy oficjalnie zgłosił pierwsze wystąpienie roztoczy Varroa destructor w Polsce 15 maja 1980 roku. Zauważył, że u znajomych pszczoły w ulach słabną, a po przeprowadzeniu dochodzenia znalazł roztocza przypominające Varroa na pszczołach. Zbadał 5 próbek samic roztoczy i zaniósł je do weterynarza, który potwierdził, że są to Varroa. Następnie poinformowali Instytut Weterynarii w Puławach, który wysłał zespół do pasieki pszczelarza Jana Liponogi w Dzieszkowicach, gdzie potwierdzono pierwsze przypadki roztoczy Varroa w Polsce. Pan Różyński pełnił rolę doradcy, pomagając lokalnym pszczelarzom w czasie tego ważnego odkrycia.

Pełen wywiad z Panem Stanisławem opublikowany w podkaście Radio Warroza można posłuchać tutaj.

13:30 Michał Kolasa i Andrzej Oleksa

Z kolei naukowcy Andrzej Oleksa i Michał Kolasa omawiali swoje prezentacje na 61. Konferencji Pszczelarskiej w Puławach, w Polsce. A. Oleksa przedstawił różnorodność morfologiczną pszczół w południowo-wschodniej Europie oraz genetyczne podstawy tej różnorodności. M. Kolasa omówił potencjał wykorzystania technik molekularnych o dużej przepustowości do badania wpływu zmienności genetycznej, mikroorganizmów i patogenów na przeżycie kolonii pszczół miodnych. Dyskutowali nad sposobami poprawy organizacji konferencji i czy umożliwienie większej ilości czasu na dyskusję na konferencji ma sens. Rozmowa dotyczyła tematów takich jak ochrona lokalnych populacji pszczół miodnych, analiza historycznych próbek pszczół w celu zrozumienia przeszłej zmienności genetycznej oraz wykorzystanie nieinwazyjnych metod DNA do badania mikrobiomów pszczół.

32:03 Andrzej Bober

Kolejny gość lekarz weterynarii zajmujący się pszczołami Andrzej Bober z Państwowego Instytutu Weterynarii, omawiał stan zdrowia pszczół w Polsce. Zauważył, że nosemoza i warroza pozostają istotnymi problemami zdrowotnymi dla pszczół. Właściwa współpraca między pszczelarzami a weterynarzami jest ważna dla rozwiązania tych problemów oraz poprzez nabywanie coraz większych kompetencji przez pszczelarzy. Zdrowe pszczoły są kluczowe dla polskiej gospodarki ze względu na ich rolę w zapylaniu i produkcji bezpiecznych wysokiej jakości produktów pszczelich. Różnorodność wśród zapylaczy jest ważna i przynosi korzyści wielu aspektom życia, w tym tematom związanym z pszczelarstwem.

37:39 Fani Hatjina

Fani Hatjina to badaczka z Grecji, która zajmuje się pszczołami i ich ochroną. Skupia się na organicznych metodach zwalczania roztoczy dręcza pszczelego oraz wpływie zanieczyszczenia środowiska na pszczoły. Zaleca alternatywne substancje do powszechnie stosowanych chemikaliów (takich jak amitraz czy kiedyś kumafos) na takie które są bezpieczniejsze dla pszczół i środowiska (takie jak kwas mrówkowy i szczawiowy) zatwierdzone do ekologicznego pszczelarstwa. Choć pszczelarstwo bez stosowania środków chemicznych jest wyzwaniem, zwłaszcza w skali komercyjnej, widzi potencjał dla pszczelarzy hobbystów do przyjęcia takich praktyk. Ogólnie rzecz biorąc, Hatjina pracuje nad promowaniem zrównoważonego pszczelarstwa, które łączy skuteczne zarządzanie szkodnikami z troską o środowisko.

42:47 Małgorzata Bieńkowska

Na koniec audycji prezentuję mowę końcową głównej organizatorki kierowniczki Zakładu Pszczelnictwa w Puławach Małgorzaty Bieńkowskiej.  Dziękuje ona uczestnikom za udział w 61. Konferencji oraz za stworzenie na niej pozytywnej atmosfery. Podkreśla znaczenie interesujących prezentacji, które zostały wygłoszone. Wyraża wdzięczność koleżankom i kolegom za zorganizowanie udanej konferencji. Wspomina o planach na przyszłoroczną konferencję, która może stać się wydarzeniem międzynarodowym poprzez zaproszenie większej liczby zagranicznych gości. Na zakończenie ponownie dziękuje uczestnikom i zaprasza ich do powrotu w przyszłym roku.