Ustalenie rzeczywistego narażenia pszczół w USA.

Pszczoła miodna może funkcjonować jako swoisty wskaźnik zanieczyszczenia środowiska pestycydami. Stopień ryzyka, na jakie narażone są zapylacze jest od kilku latach ważnym problemem badawczym.

W Stanach Zjednoczonych w ciągu siedmiu lat oceniano: częstotliwość kontaktu pszczół z pestycydami, różnorodność substancji czynnych i ich stężenie oraz współczynnik zagrożenia (hazard quotient). Naukowcy uważają, że do zrozumienia wpływu pestycydów na zapylacze nie wystarczy wiedza na temat toksyczności poszczególnych związków. Aby ocenić potencjalne ryzyko dla pszczół, musimy znać stopień narażenia, który z kilku powodów jest trudno ustalić. Po pierwsze narażenie zależy od kontekstu. Po drugie na rynku są setki rodzajów pestycydów, wchodzących ze sobą w relacje (działanie synergistyczne). Po trzecie, badania tego typu są kosztowne (za analizę próbki trzeba zapłacić nawet 350 dolarów). Pozostaje więc interpretacja niepełnych danych. Zespół amerykańskich naukowców przebadał próbki pyłku pochodzące z 1055 pasiek, z 39 stanów, pod kątem obecności 218 substancji czynnych i ich metabolitów.

Stwierdzono, że większość próbek pyłku zawierała pozostałości pestycydów (81,9 proc.). Pszczoły były narażone na działanie 120 substancji

(w próbce pyłku wykrywano obecność średnio trzech substancji). Mimo że użycie pestycydów w ostatnich latach wzrosło, ich zawartość, w większości próbek, nie przekraczała dawki dopuszczalnej dla pszczelej rodziny. Nie oznacza to jednak braku zagrożenia; pestycydy oddziaływując na pszczoły w sposób chroniczny, powodują obniżenie odporności owadów (wzrost podatności na rozwój nosemozy i chorób czerwiu, straty matek). Patrz artykuł tu i tu.

Okazało się, że insektycydami skażonych było 21% próbek pyłku, fungicydami - 22%, herbicydami - 12%. Należy jednak podkreślić, że aż w 42% próbek wykryto nie tyle środki ochrony roślin, co akarycydy stosowane przez pszczelarzy w preparatach przeciwwarrozowych: w 45% - DMPF (metabolit amitrazy), w 37 proc., fluwalinat, w 32 proc.- kumafos. Toksyczne i niezwykle groźne dla pszczół neonikotynoidy zidentyfikowano w 2% próbek.

Poczytaj więcej w artykule "Pszczelarska chemia i pestycydy" i "Spadek skuteczności akarycydów", "Fakty i mity związane z pestycydami" oraz posłuchaj w odcinkach podkastów "Cukier i pestydycy" oraz "Przychodzi pszczoła do lekarza".

Źródło: Traynor K. i in., 2021. Pesticides in Honey Bee Colonies: establishing a baseline for real world exposure over seven years in the USA. Environmental Pollution. DOI: 10.1016/j.envpol.2021.116566

Artykuł został pierwotnie opublikowany w numerze miesięcznika Pszczelarstwo w rubryce "Nowe Odkrycia". Dziękuję redakcji Pszczelarstwa za poprawki redakcyjne.