Brak wiedzy o różnorodności pszczół, uciekinierki z pasiek, AI się degeneruje

Polanka TV - Pszczele Wieści - o przyrodzie naukowo 030

  1. Smutne, ale prawdziwe: różnice w świadomości gatunkowej pszczół są wynikiem lekcji biologii w Niemczech 1:50
  2. Zmniejszone obciążenie pasożytami w rodzinach dziko żyjących, które uciekły w pasieki w porównaniu z tymi utrzymywanymi przez pszczelarzy 16:40
  3. Modele zaawansowanych modeli językowych degenerują się, gdy są trenowane na danych generowanych rekurencyjnie 25:55
    Polecamy odcinek Czytamy Naturę na ten temat.

Różnice w świadomości gatunkowej pszczół są wynikiem lekcji biologii w Niemczech

Omawiamy niedociągnięcia systemu edukacyjnego w zakresie świadomości różnorodności biologicznej, szczególnie w odniesieniu do zapylaczy. Wielu ludzi, w tym uczniów, kojarzą pszczoły przede wszystkim z pszczołą miodną, pomijając różnorodność ponad 20 000 gatunków pszczół. Badanie przeprowadzone wśród niemieckich studentów wykazało, że gdy zapytano ich o "dzikie pszczoły", większość odpowiedzi nadal koncentrowała się na pszczołach miodnych, co wskazuje na potencjalną "ślepotę gatunkową" w rozumieniu ról ekologicznych. Podkreślamy znaczenie używania precyzyjnego języka w celu zwiększenia zrozumienia różnorodności biologicznej. Pojawiły się także różnice w odpowiedziach między płciami, przy czym chłopcy częściej wspominali terminy związane z miodem, a dziewczęta koncentrowały się bardziej na kwiatach i środowisku. Opowiadamy się za szerszą edukacją na temat różnorodności zapylaczy i ról różnych gatunków w ekosystemach. Podkreślamy, że troska o to, co znamy, jest kluczowa dla ochrony środowiska. Wreszcie sugerujemy, że świadomość społeczna powinna obejmować rozróżnienia między gatunkami pszczół, szczególnie w dyskusjach na temat ochrony ekologicznej, tak jak sugeruje autorka tego artykułu.

Zmniejszone obciążenie pasożytami w rodzinach dziko żyjących, które uciekły w pasieki w porównaniu z tymi utrzymywanymi przez pszczelarzy

Niektórzy pszczelarze twierdzą, że dziko żyjące pszczoły miodne stanowią ryzyko dla pobliskich pasiek. Argumentują, że wolne pszczoły mogą stać się ośrodkami infekcji, potencjalnie rozprzestrzeniając choroby na pszczoły w pasiekach. Badanie genetyczne przeprowadzone w Niemczech na 63 koloniach, które uciekły z pasiek w porównaniu z 73 próbkami od lokalnych pszczelarzy wykazało, że wolne pszczoły generalnie miały niższe poziomy różnych patogenów, w tym nosemozy, zgnilca amerykańskiego i warrozy. Poziomy te różniły się w zależności od tego, czy rodziny dopiero co uciekły z pasieki, czy też przetrwały zimę. Mogą one nie stanowić tak poważnego zagrożenia, jak niektórzy sądzą. Zwracamy jednak uwagę, że próba pszczół mogłaby by lepiej zebrana, aby uzyskać bardziej kompleksowe wyniki. Przy okazji okazało się, że lokalizacja geograficzna może wpływać na poziomy patogenów, co sugeruje, że to praktyki pszczelarskie i środowisko mogą odgrywać rolę w rozprzestrzenianiu się chorób.

Modele zaawansowanych modeli językowych degenerują się, gdy są trenowane na danych generowanych rekurencyjnie

Modele językowe AI podczas szkolenia na danych rekurencyjnych degenerują się. Zanim obejrzycie nasz odcinek polecamy obejrzeć odcinek Czytamy Naturę w którym Łukasz Lamża bardzo ładnie wytłumaczył o co w tym chodzi. Istnieje obawa dotycząca implikacji tego zjawiska w wytwarzaniu tylko schematycznych i nieoryginalnych wypowiedzi. Dalej nasza rozmowa odnosi się do publikacji naukowej sugerującej, że modele językowe mogłyby pełnić rolę mentora pszczelarskiego. Podkreślam ryzyko związane z tym, że modele te dostarczają standaryzowanych odtwórczych odpowiedzi a nie innowacyjnych rozwiązań. Dodatkowo wskazuję, na problem celowego "zatrucia danych", podobny do dezinformacji obserwowanej w mediach społecznościowych, gdzie AI może wchłaniać nieprecyzyjne informacje. Podkreślamy konieczność szkolenia AI na zweryfikowanych danych. Tak wyszkolone modele mogłyby być bardziej efektywne i kontrolowane. Ponadto dyskutujemy o tym czy cyfrowa rewolucja technologiczna rzeczywiście poprawi jakość życia, czy też jedynie zmieni dynamikę władzy.

Źródła:

ad 1: Christ, L.; Dreesmann, D.C. SAD but True: Species Awareness Disparity in Bees Is a Result of Bee-Less Biology Lessons in Germany. Sustainability 2022, 14, 2604. https://doi.org/10.3390/su14052604

ad 2: Kohl, P.L., D'Alvise, P., Rutschmann, B., Roth, S., Remter, F., Steffan-Dewenter, I. et al. (2023) Reduced parasite burden in feral honeybee colonies. Ecological Solutions and Evidence, 4, e12264.

ad 3: Shumailov, I., Shumaylov, Z., Zhao, Y. et al. AI models collapse when trained on recursively generated data. Nature 631, 755–759 (2024)

Film powstał dzięki finansowaniu Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu „Społeczna odpowiedzialność nauki II”

Komentarze