Prehistoryczne zapylacze, VSH nie wystarczy, buddyjska poezja o pszczołach

Polanka TV - Pszczele Wieści - o przyrodzie naukowo 029

Zapylanie prehistoryczne

Omawiamy prehistoryczne zapylanie, analizując różne badania i odkrycia związane ze starożytnymi owadami. Około 90% z 350 000 gatunków roślin to rośliny kwiatowe, które ewoluowały około 100 milionów lat temu. Podkreślamy ewolucyjną relację między roślinami a zapylaczami, sugerując, że rośliny wykształciły odżywcze części rozrodcze, aby przyciągnąć owady, które nieumyślnie pomagały w ich rozmnażaniu. Omówiliśmy wyzwania związane z badaniem starożytnych zapylaczy poprzez skamieniałości, co doprowadziło do ustalenia kryteriów identyfikacji, czy dany owad kopalny był zapylaczem. Kryteria te obejmują obecność pyłku na owadzie oraz cechy anatomiczne przystosowane do przenoszenia pyłku. Wyniki wskazują, że zidentyfikowano 104 gatunki uznawane za zapylacze, z 193 rodzinami, w tym chrząszcze i muchówki jako najbardziej zróżnicowane grupy.

Brak reprodukcji roztoczy nie jest konsekwencją usuwania czerwiu przez pszczoły

Dyskusja koncentruje się na związku między zmniejszoną płodnością roztoczy (MNR) a zachowaniem higienicznym (VSH) u pszczół, zwłaszcza w odniesieniu do ich implikacji dla odporności na roztocza dręcza pszczelego. Badacze mieli na celu ocenę korelacji między MNR a VSH, a wyniki wskazują, że nie ma związku przyczynowo-skutkowego między tymi dwoma cechami. Pomimo wcześniejszych przekonań, że VSH może prowadzić do zmniejszenia płodności roztoczy, badanie wykazało, że zachowanie higieniczne ma z tym związek. Rozmowa podnosi również kwestie nieskuteczności selekcjonowania wyłącznie pod kątem cech VSH w programach hodowlanych mających na celu ogólną trwałą odporność na roztocza.

Pszczoła w poezji miłosnej Dalajlamy VI

Janusz Galiński z Uniwersytetu Warszawskiego bada historyczny kontekst tybetańskiej poezji, szczególnie dzieł Szóstego Dalajlamy, który żył w politycznie burzliwych czasach w Tybecie. Jego spuściznę w postaci wierszy miłosnych, z użyciem postaci pszczół jako symbolu można interpretować pod różnym kątem. Na tej podstawie omawiamy relację między ludźmi a pszczołami w poezji, pokazując, że pszczoły są przedstawiane nie tylko jako bierne podmioty, ale jako aktywni uczestnicy narracji.

Źródła:

ad 1: Peña-Kairath C, Delclòs X, Álvarez-Parra S, Peñalver E, Engel MS, Ollerton J, Peris D. Insect pollination in deep time. Trends Ecol Evol. 2023 Aug;38(8):749-759. doi: 10.1016/j.tree.2023.03.008. Epub 2023 Apr 14. PMID: 37062597
ad 2: Sprau L, Traynor K, Gessler B, Hasselmann M, Rosenkranz P. Mite non-reproduction is not a consequence of the brood removal behavior of varroa sensitive hygiene honey bee colonies (Apis mellifera). Ecol Evol. 2024 Jun 25;14(6):e11595. doi: 10.1002/ece3.11595. PMID: 38919649; PMCID: PMC11199085
ad 3: Przyczynek do tybetańskiej fauny : pszczoła w poezji miłosnej Dalajlamy VI / Juliusz Galiński Przegląd Orientalistyczny. – 2020, nr 4, s. 283-297

Film powstał dzięki finansowaniu Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu „Społeczna odpowiedzialność nauki II”