Wędrówki i zmiany temperatury stresują pszczoły, sód i potas w diecie pszczół

Polanka TV - Pszczele Wieści - o przyrodzie naukowo 023

  1. Wędrówki z ulami stresują pszczoły 5:30
  2. Wpływ temperatury na stres matek pszczelich 21:45
  3. Nieoptymalny balans pomiędzy sodem i potasem w naturalnej diecie pszczół 29:25

Wędrówki z ulami stresują pszczoły

Badanie naukowe opublikowane w 2016 roku analizuje wpływ praktyk pszczelarstwa wędrownego na kondycję i stres oksydacyjny pszczół miodnych. Naukowcy przeprowadzili trzy eksperymenty, które wykazały, że długotrwałe wędrówki pszczół skracają ich średnią długość życia o około jeden dzień, co stanowi 5% całego życia pszczoły i aż 20% jej życia w roli zbieraczki. Stwierdzono, że stres związany z migracjami prowadzi do zwiększonego stresu oksydacyjnego u pszczół, który może być szczególnie szkodliwy dla larw i młodych pszczół. Jednocześnie badacze zauważyli, że dostępność różnorodnego pokarmu może potencjalnie równoważyć szkodliwość wędrówek. Wyniki sugerują, że chociaż wędrówki pszczół są często konieczne w komercyjnym pszczelarstwie, na przykład w celu zapylania upraw monokulturowych, to mogą one negatywnie wpływać na długość życia i zdrowie pszczół. Wskazujemy, że istnieje potrzeba albo łagodzenia negatywnych skutków wędrówek, albo wręcz ich zmniejszenia ich praktykowania na przykład poprzez zapewnienie im różnorodnych źródeł pokarmu w miejscach docelowych.

Wpływ temperatury na stres matek pszczelich

Następnie przyglądamy się badaniom nad odpornością matek pszczelich na zmiany temperatury. Okazuje się, że królowe pszczele wykazują pewną zmienność temperaturową i są odporne na różne warunki termiczne. Dyskutujemy o kontrowersjach wokół transportu pszczół w upalne dni, gdzie słyszymy różne opinie - z jednej strony obawy o negatywny wpływ wysokich temperatur, a z drugiej argumenty pszczelarzy, że pszczoły dobrze zapakowane nie cierpią w takich warunkach. Naukowcy w innych warunkach przeprowadzili doświadczenia, w których matki pszczele były poddawane stresowi termicznemu. Porównywano grupy matek utrzymywanych w temperaturze 33°C, 4°C oraz 42°C przez 2 godziny. Okazało się, że chłód spowodował zmniejszenie liczby plemników u matek, ale nie wpłynął na ich wydajność. Nawet w przypadku wysokich temperatur nie stwierdzono istotnych zmian w składzie białkowym płynu nasiennego i jaj. Naukowcy sugerują, że młode matki mają duże zapasy plemników, więc pojedyncze narażenie na stres termiczny nie powoduje poważnych problemów. Mogą one jednak mieć wpływ na starsze matki. Podsumowując, przy umiarkowanych temperaturach pszczoły radzą sobie dobrze.

Nieoptymalny balans pomiędzy sodem i potasem w naturalnej diecie pszczół

Zapylające owady nie żyją samym nektarem i pyłkiem, ale muszą dbać o odpowiednią równowagę składników mineralnych, szczególnie proporcji potasu do sodu. Dyskutujemy na temat badań polskich naukowców z Uniwersytetu Jagiellońskiego, którzy odkryli, że przejście pszczół od diety mięsożernej do roślinożernej wiązało się z koniecznością niedoborów sodu i ewolucyjnych kosztów związanych z regulującą stosunku potasu do sodu. Okazuje się, że rośliny zawierają dużo więcej potasu niż sodu, a to stanowiło wyzwanie ewolucyjne dla tych owadów. Omawiamy również ciekawe strategie, jakie pszczoły wypracowały, aby uzupełniać niedobory sodu, m.in. poprzez kanibalizm, nekrofagię czy pobieranie wydzielin innych zwierząt np. w formie no cóż.... kupy. Na końcu dyskutujemy też, czy pszczelarze powinni ingerować w dietę pszczół, czy lepiej pozwolić im latać na zwierzęce ekskrementy i kałuże.

Źródła:
ad 1: https://doi.org/10.1038/srep32023
ad 2: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0255381
ad 3: https://doi.org/10.1002/ecy.4110

Film powstał dzięki finansowaniu Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu „Społeczna odpowiedzialność nauki II”

Komentarze